Jerzy Duda-Gracz (ur. 1941 Częstochowa - zm. 2004 Łagów) | 5078

Jerzy Duda-Gracz to jeden z najbardziej rozpoznawalnych polskich malarzy współczesnych, znany ze swojego groteskowego realizmu i satyrycznego komentarza do rzeczywistości. Urodził się w 1941 roku w Częstochowie, a studia artystyczne ukończył na Wydziale Grafiki filii Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie w katowickiej filii, gdzie później również wykładał. Jego charakterystyczne przedstawienia postaci, często karykaturalne i ironiczne, stały się znakiem rozpoznawczym jego twórczości.  

Duda-Gracz w swojej twórczości poruszał tematy społeczne i polityczne, łącząc je z sentymentalnym podejściem do "świata, który odchodzi". Krytycznie odnosił się do polskiej rzeczywistości, wyolbrzymiając przywary społeczne i deformując fizjonomie swoich bohaterów. Jego monumentalny cykl „Golgota Jasnogórska” (2000–2001), stworzony dla klasztoru paulinów na Jasnej Górze, zdobył uznanie, choć początkowo spotkał się z mieszanymi opiniami. 

Artysta był autorem wielu istotnych serii malarskich, takich jak „Motywy Polskie”, „Portrety Polskie”, „Pejzaże Polskie” oraz monumentalny cykl „Chopinowi”, który liczył ponad 300 płócien. W swojej pracy nawiązywał do niderlandzkiego realizmu oraz młodopolskiej groteski, czerpiąc inspiracje z twórczości Witolda Wojtkiewicza. Jerzy Duda-Gracz zmarł 5 listopada 2004 roku w Łagowie, pozostawiając po sobie bogaty dorobek artystyczny, który do dziś inspiruje kolejne pokolenia artystów.