2024-04-25
Friends of the National Libraries przy pomocy najbogatszego człowieka z wysp zebrała ponad 20 milionów dolarów na zakup kolekcji manuskryptów zawierających m.in. dzieła Jane Austen, sióstr Brontë i Waltera Scotta. Biblioteka Honresfield zostanie zakupiona dla Brytyjczyków od domu aukcyjnego Sotheby’s.
Biblioteka, w której od początku były przechowywane manuskrypty, została stworzona przez dwóch wiktoriańskich przemysłowców – Alfreda i Williama Lawa na przełomie XIX i XX wieku. Mieszkali oni mniej niż 30 kilometrów od rezydencji rodziny Brontë w Haworth. Do roku 1939, kiedy biblioteką zarządzał spadkobierca – bratanek braci Law, do dzieł mieli dostęp jedynie naukowcy. Następni spadkobiercy uniemożliwili jakiegokolwiek wgląd do zbioru. W maju 2021 roku Sotheby’s ogłosiło plany aukcyjne, co z jednej strony wywołało radosne reakcje w środowisku akademickim, z drugiej strony obawy o możliwość rozdzielenia kolekcji. W tym momencie do historii wkracza organizacja Friends of the National Libraries, która przekonuje dom aukcyjny do odroczenia pierwszej transzy sprzedażowej planowanej na lipiec 2021. Planowali oni zebrać całą przewidywaną sumę i odkupić kolekcję w imieniu wybranych bibliotek brytyjskich. Plan powiódł się niespełna 5 miesięcy od porozumienia, pod koniec grudnia 2021.
Cały zbiór liczy ponad 500 historycznych rękopisów oraz 1400 książek drukowanych. Do najbardziej cennych manuskryptów z biblioteki należy zaliczyć rękopisy wierszy Emily Brontë z 1844 roku z uwagami Charlotte zapisanymi ołówkiem (cena szacunkowa wynosiła od 1,1 mln do 1,7 mln dolarów) oraz rękopis powieści Waltera Scotta „Rob Roy” z 1817 r. W skład kolekcji zaliczają się również pierwsze wydania powieści Anny Brontë „Agnes Grey” oraz „Wichrowe wzgórza” Emily Brontë (kwoty szacunkowe Sotheby’s dla pary wynosiły od 280 000 do 425 000 dolarów). Za unikatowe można uznać dwa listy Jane Austen do jej siostry Cassandry. Jeden list z 1796 roku, w którym Austen, mająca wówczas zaledwie 20 lat, omawia swój romans. Jest to najwcześniejszy zachowany list pisany odręcznie przez sławniejszą z sióstr.
Ostatecznie udział w zbiórce oprócz Friends of the National Libraries, wzięło konsorcjum złożone z 8 instytucji: the British Library, the National Library of Scotland, the Bodleian Libraries at Oxford, the Brotherton Library na Uniwersytecie w Leeds oraz muzea dedykowane pamięci Jane Austen, Waltera Scotta, Roberta Burnsa oraz rodziny Brontë. National Heritage Memorial Fund (Narodowy Fundusz Pamięci Dziedzictwa, który jest współfinansowany przez rząd brytyjski) przeznaczył na cel 4 miliony funtów, natomiast najbogatszy człowiek Wielkiej Brytanii, Sir Leonard Valentinovich Blavatnik – 7,5 mln funtów. To właśnie na cześć najbardziej hojnego darczyńcy kolekcja otrzyma nową nazwę – biblioteka Honresfield-Blavatnik.