2024-04-25
Litografia jest techniką graficzną zaliczaną do druku płaskiego. Tym samym terminem określa się odbitkę wykonana tą metodą. Powielany rysunek wykonuje się na kamieniu litograficznym, podobnie jak odbitki dzieła.
Litografię jako technikę wynaleziono pod koniec XVIII wieku przez Aloisa Senefeldra – niemieckiego grafika amatora. Początkowo była przeznaczona do tworzenia zapisów nutowych oraz map. Pierwszą w Polsce pracownię litograficzną założono w 1818 roku w Warszawie. Dzięki tej technice rozwinęły się inne formy graficzne takie jak druk offsetowy czy fotolitografia.
Aby stworzyć litografię szlifuje się powierzchnię kamienia litograficznego, na którą następnie nakłada się za pomocą tłustej kredki litograficznej, farby lub tuszu rysunek. Kolejnym krokiem jest przetarcie kamienia roztworem o kwaśnym odczynie, który sprawia, że miejsca te nabierają właściwości hydrofilowych – nie przyjmują farby drukowej, nanoszonej na miejsca pokryte rysunkiem. Farbę drukową nakłada się za pomocą wałka lub tamponu. Odbitka powstaje w prasie litograficznej, gdy farba zostaje naniesiona poprzez papier dociśnięty do kamienia litograficznego.
Zagraniczni artyści, który stosowali te technikę to m.in. Alfons Mucha, Henri de Toulouse-Lautrec, Henri Matisse, Edvard Munch, Marc Chagall i Pablo Picasso. W Polsce natomiast litografie wykonywali Stanisław Wyspiański, Leon Wyczółkowski i Kazimierz Sichulski.
