2024-11-19
Od pewnego czasu na rynku aukcyjnym pojawia się coraz więcej obiektów użytkowych. Licytacje designu proponują klientom wyjątkowe, ikoniczne, a niekiedy niepowtarzalne rzeczy, wykonane w kultowych i znanych polskich wytwórniach. Pochodzenie przedmiotu jest kluczową informacją dla kolekcjonerów, ponieważ pomaga w skategoryzowaniu obiektu i określeniu jego realnej wartości. Fabryki od lat wypuszczają w obieg produkty szklane lub porcelanowe, które reprezentują cechy charakterystyczne dla danej manufaktury. Przed przystąpieniem do zakupu designu warto bliżej poznać genezę interesującego nas produktu.
Domy aukcyjne nieustannie przyjmują na licytacje obiekty od osób trzecich. Obecnie nie trzeba posiadać drogiego obrazu lub rzeźby znanego artysty, by sprzedać swój przedmiot za pośrednictwem galerii sztuki. Instytucje w tym typie coraz częściej otwierają swoją działalność na design, co umożliwia klientom dotarcie do prawdziwych perełek polskiego wzornictwa.
Do domów aukcyjnych zajmujących się handlem obiektami użytkowymi zgłaszają się osoby z bardzo zróżnicowaną wiedzą na temat designu. Niekiedy są to wieloletni kolekcjonerzy, którzy dokładnie dokumentują swoje zbiory, a także z łatwością identyfikują pochodzenie i rozpoznają wartość danego przedmiotu. Innym razem są to spadkobiercy rzadkiej zastawy stołowej po babci, którzy nigdy wcześniej nie przejawiali specjalnego zainteresowania designem. W obu przypadkach wystawienie obiektu na licytacji ma wiele atutów. Po pierwsze, właściciel otrzymuje profesjonalną opinię ekspercką dotyczącą atrybucji, wyceny i stanu zachowania. Po drugie, kwota sprzedaży może być znacznie wyższa niż oczekiwana, ze względu na formę transakcji, czyli aukcję. Po trzecie, wszelkie kwestie techniczne oraz kontakt z klientem są wówczas obowiązkiem domu aukcyjnego, więc wystawiający nie musi być zaangażowany w całkowity proces sprzedaży.
Wielu z nas nie jest świadomych wartości posiadanych rzeczy. Być może stary i brzydki wazon, który ukryliśmy na dnie szafy, jest w rzeczywistości kolekcjonerską rzadkością. Pracownicy domów aukcyjnych pomagają w rozpoznaniu obiektu, jego wycenie, a dodatkowo wydają certyfikat autentyczności, który podnosi prestiż sprzedawanego przedmiotu.
Design oferowany przez domy aukcyjne pochodzi z bardzo różnych źródeł, a jego ilość na rynku wzrasta. Kolekcjonerzy designu często tworzą swoje zbiory zgodnie z kluczem genezy obiektu, czyli jego manufaktury. Co charakteryzuje najważniejsze polskie fabryki szkła i porcelany? W czym się specjalizują?
Fabryka Fajansu Włocławek – pierwsza włocławska wytwórnia fajansu powstała w 1873 roku. Zajmowała się produkcją między innymi talerzy, mis, galanterii fajansowej, serwisów śniadaniowych oraz obiadowych. Wytworzone obiekty dekorowano szkliwem, malując na nich charakterystyczne kwieciste wzory, często w specyficznej dla tej manufaktury kobaltowej kolorystyce. Choć kryzys gospodarczy lat 90., a następnie pandemia przeszkadzały w stałej działalności Fabryki Fajansu Włocławek, aktualnie prywatny inwestor wspomógł wznowienie produkcji włocławskiej porcelany. Wytwórnia słynie z fajansu zdobionego kwiatami lub typowym, granatowym wzorem geometrycznym.
Zakłady Porcelany Stołowej „Ćmielów” w Ćmielowie – manufaktura założona już w 1790 roku i działająca do dziś. Jej długa historia przedstawia zmienność formy produkcji oraz estetyki przedmiotów na przestrzeni lat. Fabryka specjalizuje się w ręcznej produkcji porcelany (serwisy, filiżanki, wazony, kubki), a od 2000 roku wznowiono wytwarzanie słynnych porcelanowych figurek ćmielowskich, których projekty pochodzą z połowy XX wieku. Przedmioty z Ćmielowa mają mocną pozycję na rynku, są elementami kolekcji muzealnych, a długa historia manufaktury ograniczyła ilość niektórych wytworów w obiegu handlowym. Obecnie Zakłady Porcelany Stołowej „Ćmielów” współtworzą Polską Grupę Porcelanową, wraz z (niegdyś niezależnymi) fabrykami Lubiana i Chodzież.
Zakłady Porcelany Stołowej Lubiana – działające od lat 60. XX wieku zakłady w kaszubskiej wsi Łubianie specjalizują się w wysokiej jakości porcelanie, zwłaszcza w formie zestawów naczyń. Ich serwisy obiadowe czy kawowe cieszą się dużą popularnością ze względu na ich klasyczną elegancję i uniwersalność. Lubiana eksportuje swoje wytwory do 40. krajów, a ich zastawy możemy spotkać w wielu polskich hotelach.
Zakłady Ceramiczne „Bolesławiec” w Bolesławcu – początki produkcji naczyń w Bolesławcu datuje się na XVI wiek. Od tego czasu fabryka przeszła wiele zmian i reformacji, jednak do dziś funkcjonuje i wytwarza jedne z najbardziej charakterystycznych przedmiotów użytkowych w Polsce. Obiekty są malowane, szkliwione, zdobione natryskowo, by w efekcie stworzyć filiżanki, kubki czy talerze ze specyficznymi, bardzo dekoracyjnymi wzorami.
Krośnieńskie Huty Szkła „Krosno” – producent szkła od 1923 roku. Szklane wytwory z Krosna są aktualnie tworzone głównie mechanicznie i mają przeznaczenie na eksport. Popularność produktów Krosna wiąże się z ich wyjątkową jakością i widoczną czystością masy, którą fabryka wypracowała swoim wieloletnim doświadczeniem. Huta słynie z wazonów, kieliszków czy szklanek, cechujących się wysokim poziomem wykonania i często różnorodną kolorystyką.
Dziś polski design przewija się na rynku wtórnym w bardzo różny sposób. Z jednej strony, na terenie całego kraju działają bazary, na których zdarza się odnaleźć prawdziwą, kolekcjonerską rzadkość. Jednak zakup przedmiotu użytkowego na targu ma swoje wady i zalety. Nie uzyskamy certyfikatu potwierdzającego autentyczność i prawdopodobnie będziemy musieli kierować się naszą własną wiedzą o designie, by samodzielnie rozpoznać i wycenić interesujący nas obiekt, ale za to, istnieje duża szansa na zdobycie okazu po znacznie niższej cenie, niż rynkowa. Z drugiej strony, obiekty designerskie coraz częściej pojawiają się w ofertach domów aukcyjnych i galerii sztuki. Transakcje pośredniczone przez takie instytucje są bezpieczniejsze, mniej wymagające i bardziej sprawiedliwe względem kosztów. W Artbidy również proponujemy szereg różnych, wyjątkowych przedmiotów autorstwa polskich i zagranicznych projektantów. Zachęcamy do zapoznania się z asortymentem naszego Departamentu Designu.
