2024-11-19
Do 5 marca w Muzeum Narodowym w Warszawie trwa pierwsza przekrojowa wystawa sztuki nordyckiej przełomu XIX i XX wieku. Zobaczenie ekspozycji zatytułowanej „Przesilenie. Malarstwo Północy 1880–1910” pozwoli na poznanie dzieł najistotniejszych twórców ze Szwecji, Danii, Norwegii, Finlandii oraz Islandii.
Tytułowe ,,przesilenie” według twórców ekspozycji odnosi się do dwóch aspektów – po pierwsze do przesilenia letniego, ważnego zjawiska w kulturze nordyckiej, po drugie do szybko zachodzących procesów społecznych i zmian w sztuce tego obszaru. To na przełomie wieku XIX i XX w sztuce omawianych krajów pojawił się naturalizm, impresjonizm i postimpresjonizm. Ciekawa jest założona koncepcja wystawy, w każdym obszarze tematycznym prezentowane są zarówno dzieła polskich twórców jak i zagranicznych. Do tych obszarów zaliczymy: ,,pochwałę prowincji”, ,,doświadczenie pejzażu”, ,,definiowanie przestrzeni”, ,,ekspresję wnętrza”, ,,poszukiwanie korzeni” , ,,rodzimy pejzaż” oraz ,,metafizykę natury”. Ekspozycję dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W sklepie muzealnym i online można zakupić ilustrowany katalog oraz przewodnik pod wystawie. Wydarzeniu towarzyszy seria wykładów, oprowadzań, a nawet seria projekcji filmowych.
W materiałach prasowych wystawy główne skrzypce gra obraz autorstwa Alberta Edelfelta przedstawiający dwie dziewczynki w lesie. Nic dziwnego, kompozycja ta dobrze ilustruje najważniejsze aspekty malarstwa nordyckiego przełomu wieków. Widzimy tu zainteresowanie naturą oraz inspirację impresjonizmem. Dzieci przedstawione na pracy na pierwszym planie są schowane w cieniu, wydaje się, że główną rolę odgrywa tu las brzozowy i woda znajdująca się za nimi. To drugi plan skąpany jest w finlandzkim słońcu. Obraz ten, wykonany w technice olejnej na płótnie powstał na zamówienie cesarzowej Marii Fiodorowny Romanowej (1847-1928), żony cara Aleksandra III w roku 1882.