2024-04-25
Jednym z największych i najbardziej znanych diamentów jest “Góra światła” czyli Koh-i-noor. Pochodzący z Indii klejnot aktualnie jest oprawiony w koronę brytyjską. Waży zawrotne 105 karatów i ma niezwykłą, pasjonującą historię, która mogłaby stanowić kanwę dla scenariusza serialu.
Wczesna historia klejnotu
Najwcześniejsza historia Koh-i-noor nie jest dokładnie znana – prawdopodobnie diament został znaleziony w kopalni Kollur w okresie Sułtanatu Delhijskiego. Pierwsza kronikarska wzmianka o diamencie, który był własnością radży Malwy, pochodzi dopiero z 1304 roku. Kolejna wzmianka o kamieniu pochodziła z 1526 roku za sprawą założyciela dynastii Wielkich Mogołów – Baburnama Babura. Miał otrzymać kamień jako hołd za zwycięstwo w bitwie pod Panipat. Piękno kamienia od zawsze hipnotyzowało jego posiadaczy – jeden z potomków Babura, cesarz Mogołów Szahadżan, umieścił Koh-i-noor w swoim tronie. Pod koniec lat 50. XVII wieku, diament był w posiadaniu syna Szahadżana, Aurangzeba. Wtedy też uszkodzono Koh-i-noor podczas nieostrożnej próby wyjęcia kamienia z tronu.
Burzliwe dzieje legendarnego Koh-i-noora
Diament jako zdobycz wojenna trafił w ręce Nadira Szacha w 1739 roku, po podboju Delhi. Jednak nie wydarzyło się to od razu – Nadir Szach w kontrybucjach wojennych nie otrzymał początkowo kamienia, który został przy pokonanym władcy Delhi. Pokonany ukrył cudowny diament w swoim turbanie, jednak Nadir Szach znalazł sposób, żeby klejnot otrzymać. Wykorzystując obyczaj, który nakazywał zwycięzcy zaproszenie pokonanego na ucztę, Nadir Szach zwabił zwyciężonego. Na znak pokoju wymienił z nim turbany, dzięki czemu finalnie udało mu się wejść w posiadanie legendarnego Koh-i-noora.
Nadir Szach jednak nie cieszył się długo pięknym diamentem – został zamordowany w 1747 roku i kamień przeszedł w ręce jego potomków, którzy z kolei przekazali klejnot na początku lat 50. XVIII wieku Ahmadowi Szahowi Durraniemu, który później stał się szachem Afganistanu. Ahmad Szah Dudarni na początku XIX wieku został obalony i zbiegł do dzisiejszego Pakistanu, gdzie azylu udzielił mu Ranjit Singh, władca Sikhów. Jednak nie był to odruch serca ze strony Singha – w zamian za udzielenie schronienia Durramiemu, Ranjit Singh zapragnął otrzymać olbrzymi diament. Singh nakazał oprawić niesamowity klejnot w swój turban, który zakładał na wyjątkowe okazje.
Europejski rozdział historii diamentu
Po śmierci maharadży w 1839 roku kamień był obiektem wielu sporów. Ostatecznie Koh-i-noor trafił w ręce Brytyjczyków – w 1850 roku po powstaniu sipajów został skonfiskowany przez Brytyjską Kompanię Wschodnioindyjską i podarowany królowej Wiktorii na 250 rocznicę utworzenia rzeczonej Kompanii. Od czasu ofiarowania kamienia królowej Wiktorii, Koh-i-noor nieprzerwanie znajduje się w Wielkiej Brytanii. W 1911 roku oprawiono diament w koronę królowej Marii, a od 1937 roku jest częścią korony królewskiej Elżbiety Królowej-Matki. Jest przechowywany w Londynie w Tower.
