2024-04-23
Stanisław Zagajewski był twórcą wyjątkowym. Każdy miłośnik sztuki, zaznajomiony z twórczością włocławskiego Nikifora szybko rozpozna ceramiczne imaginarium artysty. Obecnie w ofercie Artbidy posiadamy kilka prac rzeźbiarza. Przed zakupem, serdecznie zapraszamy do zapoznania się z jego smutną, lecz fascynującą historią życia.
Życia Stanisława Zagajewskiego nie należało do łatwych. Przyszły artysta z nurtu Art Brut został podrzucony jako małe dziecko pod próg kościoła Św. Barbary w Warszawie. Swoje dzieciństwo spędził w różnych zakładach opiekuńczych, w Ciechocinku, Grabiu pod Toruniem oraz w stolicy, u Braci Albertynów. Jako młody człowiek utrzymywał się z wielu różnych prac, zarabiał m.in. jako kucharz, ogrodnik, introligator czy stróż nocny. Co ciekawe, brał udział też w odbudowie Warszawy z powojennych zgliszczy, zajmował się wykonywaniem sztukaterii na stołecznym Starym Mieście. Niestety nigdy nie odebrał formalnego wykształcenia, ukończył jedynie szkołę podstawową. Sztuki wypalania glinianych form nauczył się dzięki „Cepelii”. W latach 1963-1983 pracował w Spółdzielni Pracy Rękodzieła Artystycznego i Ludowego „Sztuka Kujawska”. Jego wyroby później były sprzedawane w sklepach „Cepelii”. W tym czasie zorganizowano także wiele wystaw indywidualnych poświęconych twórczości artysty, odbyły się one w Polsce i za granicą: w Warszawie, Toruniu, Włocławku, ale także w Paryżu i w Londynie. Swoje miejsce, gdzie mógł żyć i tworzyć otrzymał dzięki uporowi profesora Aleksandra Jackowskiego, antropologa kultury i etnologa. Niewielki domek we Włocławku stał się miejscem wytężonej pracy artystycznej, uskutecznianej do końca życia. Mieszkańcy Włocławka nazywali go mianem Stasiu Śrubka lub Włocławskim Nikiforem. Artysta zmarł w kwietniu 2008 roku i został pochowany na cmentarzu w mieście, w którym związał swoje ostatnie lata życia. Jeszcze za życia został uhonorowany wieloma nagrodami: nagrodą Oskara Kolberga, Złotym Krzyżem Zasługi i brązowym medalem Gloria Artis.
Głównym tworzywem artystycznym Stanisława Zagajewskiego była wypalana glina, czasami też szkliwiona. Swoje rzeźby tworzył intuicyjnie, z pasją. Tworzył przedstawienia o tematyce religijnej: postacie Chrystusa Frasobliwego czy swoje przyścienne „ołtarze”. Lubił rzeźbić zwierzątka, ptaszki, stwory hybrydyczne, często przyozdabiał je bukiecikami z kolorowych koralików. W Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku zainteresowani sztuką artysty mają możliwość zobaczenia całej sali wypełnionej fantastycznymi wizjami twórcy, obecnymi na sporych ołtarzach czy w formie kameralnych rzeźb: ptaków, stworów, hybryd. Prace twórcy znajdują się również w kolekcjach warszawskiego i toruńskiego Muzeum Etnograficznego oraz w Collection L'art Brut w Lozannie.
