2024-04-25
Werniksowanie to zabieg, który stosuje się zazwyczaj w celu zabezpieczenia powierzchni obrazu przed upływem czasu lub zniszczeniem. Wielu artystów oraz wiele artystek decyduje się na zastosowanie werniksu, gdyż jest to stosunkowo łatwa metoda uzyskania warstwy izolacyjnej, chroniącej obiekt. Czym dokładnie jest werniksowanie obrazu i czy warto zabezpieczyć w ten sposób dzieło?
Werniksowanie to pokrycie obrazu werniksem – roztworem żywicy (naturalnej lub syntetycznej) w rozpuszczalniku (np. w alkoholu lub olejku lotnym), który może być modyfikowany dodatkami, nadającymi substancji różne właściwości. Są to zazwyczaj wosk pszczeli, który daje efekt zmatowienia lub olejki eteryczne, rozrzedzające werniks. Obecnie wybór „szlachetnych lakierów” na rynku jest bardzo szeroki, co pozwala na zastosowanie roztworu, który przyniesie oczekiwany efekt. Niektórzy decydują się również na wykonanie werniksu o pożądanych właściwościach samodzielnie.
Wśród głównych zalet werniksowania obrazów znajduje się utworzenie warstwy chroniącej obraz przed kurzem i zabrudzeniami oraz spowolnienie procesu starzenia się farby w wyniku ekspozycji na słońce (promieniowanie UV) oraz utleniania. Ponadto, roztwór żywicy wpływa również na wygląd dzieła, ujednolicając powierzchnię płótna oraz zwielokrotniając głębię kolorów.
Od rodzaju werniksu zależy jego kolor, zapach, gęstość oraz poziom szkodliwości dla dróg oddechowych. Werniks naturalny aplikuje się zazwyczaj w pomieszczeniu o dobrej wentylacji lub w profesjonalnej masce ochronnej. Werniksy mają także różne stopnie przezroczystości oraz tempo schnięcia. Niektóre da się usunąć po czasie, a innych nie. Wybierając odpowiedni dla danego obrazu werniks należy brać pod uwagę wszystkie te aspekty oraz stosować się do instrukcji producenta, gdyż w przeciwnym wypadku zabieg ten może niepowtarzalnie wpłynąć na dzieło.
Jak werniksuje się obraz? Aplikacja werniksu
Najczęściej werniksuje się obrazy malowane farbami olejnymi, akrylowymi i temperowymi. Niezależnie od rodzaju farby, aby wykonać zabieg profesjonalnie, bez szkody dla obrazu, farba musi być całkowicie sucha. Należy upewnić się, że powierzchnia dzieła jest czysta, a pomieszczenie, w którym nakładamy substancję wolne od kurzu i pyłu. Werniks aplikuje się pędzlem, dłonią, za pomocą natryskiwania lub tamponowania. Istotne jest, aby nałożyć możliwie jak najcieńszą warstwę produktu w jak najkrótszym czasie, a następnie zabezpieczyć obraz do całkowitego wyschnięcia jego nowej, ochronnej warstwy.