Nikifor Krynicki (ur. 1895 Krynica-Zdrój - zm. 1968 Folusz) | 5092

Nikifor Krynicki (właśc. Epifaniusz Drowniak) był jednym z najwybitniejszych polskich malarzy prymitywistów, uznawanym za mistrza sztuki naiwnej. Urodził się w 1895 roku w Krynicy-Zdrój i całe swoje życie związał z tym miastem, które było nie tylko jego domem, ale również głównym źródłem artystycznych inspiracji. Nikifor był samoukiem, a jego twórczość, choć niedoceniana przez większość życia artysty, osiągnęła światowy rozgłos, a on sam stał się symbolem polskiej sztuki prymitywistycznej.

Artysta pochodził z rodziny łemkowskiej i od młodości zmagał się z wieloma trudnościami – izolacją, biedą, niepełnosprawnością słuchu i mowy. Żył skromnie, a jego sztuka była dla niego formą wyrażania siebie oraz sposobem na przetrwanie. Malował głównie akwarelą na niewielkich formatach, nierzadko na skrawkach papieru czy opakowaniach, które zbierał, przez co jego prace są dziś cennymi świadectwami jego niezależności twórczej. W jego dziełach dominują przedstawienia Krynicy oraz jej architektury, pejzaże, cerkwie, kościoły, a także autoportrety – obrazy te charakteryzują się wyraźnym konturem i żywymi barwami, które nadają im jednocześnie monumentalność i nastrój nostalgii.

Pomimo początkowej obojętności krytyki, twórczość Nikifora została odkryta i doceniona m.in. przez ukraińskiego malarza Romana Turyna, a później popularyzowana przez Andrzeja i Ellę Banachów. Dzięki ich wsparciu oraz licznym publikacjom i wystawom (m.in. w Paryżu, Brukseli, Amsterdamie i Warszawie) Nikifor zyskał międzynarodowe uznanie. Jego prace są dziś eksponowane w galeriach i muzeach na całym świecie, a Muzeum Nikifora, otwarte w 1995 roku w Krynicy, upamiętnia jego dziedzictwo.

Nikifor Krynicki zmarł w 1968 roku, pozostawiając po sobie dorobek liczący kilkadziesiąt tysięcy prac, które nadal zachwycają i inspirują miłośników sztuki.