2024-04-25
Jedną z najsłynniejszych polskich malarek tworzących w XIX wieku była bezsprzecznie Olga Boznańska, warto jednak pamiętać też o innych wybitnych kobiecych postaciach z tego okresu. Jedną z nich była Anna Bilińska, która w 1889 otrzymała Srebrny Medal na Wystawie Światowej w Paryżu.
Wykształcenie artystyczne zdobywała w prywatnej Klasie Rysunkowej Wojciecha Gersona, równocześnie sprzedawała już swoje prace malarskie i wystawiała je w Towarzystwie Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie. W listopadzie 1882 wyjechała do Paryża i rozpoczęła studia w Académie Julian. Kształciła się w pracowni dla kobiet pod kierunkiem Rodolphe'a Juliana i Tony'ego Roberta-Fleury. Debiutowała w Salonie Paryskim w 1884 roku, kiedy to został wystawiony jej rysunek pod tytułem: ,,Postać kobiety’’, w Salonie wystawiała także w następnych latach. Współpracowała z „Kłosami” ilustrowanym pismem wydawanym w Warszawie. Kariera artystki została przerwana nagle, zmarła ona kilka miesięcy po ślubie z lekarzem Antonim Bohdanowiczem. Przyczyną była prawdopodobnie wada serca. Miała zaledwie 38 lat.
Preferowanym tematem w twórczości artystki był zdecydowanie portret, do każdego podchodziła z dużą dozą realizmu, dbała o precyzyjny rysunek oraz o szczegóły. Warto w tym momencie omówić ,,Autoportret z paletą’’, który artystka wystawiła na paryskim Salonie w 1887 roku. Na obrazie widz dojrzy pewną siebie kobietę siedzącą w fartuchu malarskim, z rozczochranymi włosami. Sprawia ona wrażenie, że ważniejsze jest dla niej spełnienie zawodowe niż wygląd. Tak postawa nie była oczywista patriarchalnym społeczeństwie przełomu dziewiętnastego i dwudziestego wieku. Anna Bilińska namalowała wtedy siebie, malarkę, która z trudem zdobyła finansową niezależność (sprzedawała swoje prace, ale otrzymała też pieniądze w testamencie od przyjaciółki) i ciężko pracowała na swój sukces.
W 2021 roku w Muzeum Narodowym w Warszawie zorganizowano wystawę poświęconą malarce: ,,Artystka. Anna Bilińska 1854-1893’’.