2024-04-25
Christopher Apostole – szef działu Old Masters Paintings w Sotheby’s – określił je mianem „jednego z najważniejszych portretów wszech czasów”. Czy dzieło Botticellego, które trafiło ostatnio do nowojorskiego domu aukcyjnego, pobije dotychczasowy rekord renesansowego artysty i tym samym uplasuje się wśród najdrożej sprzedanych przykładów malarstwa Starych Mistrzów?
Młodzieniec trzymający medalion (Young Man Holding a Roundel) ma być punktem kulminacyjnym dorocznej aukcji Masters Week, organizowanej przez dom Sotheby’s w styczniu 2021 r. w Nowym Jorku. Wartość dzieła oszacowano na 80 mln dolarów – kwotę prawie osiem razy większą niż ta, którą osiągnęła tzw. Madonna Rockeffeler, najdroższy obraz Botticellego, sprzedany przez Christie’s w 2013 r. za 10,4 mln dolarów.
Przez blisko 50 lat portret gościł w najbardziej znanych przestrzeniach wystawowych na świecie. Można go było zobaczyć m.in. w National Gallery w Londynie, Museum of Modern Art w Nowym Jorku oraz National Gallery of Art w Waszyngtonie. Obecny właściciel Sheldon Solow – założyciel fundacji Solow Art and Architecture – kupił dzieło w 1982 r. za około 1,3 mln dolarów. Dziś Solow ma nadzieję, że uda mu się je sprzedać za kwotę ponad 61 razy większą.
Pierwsza wzmianka na temat Młodzieńca trzymającego medalion pochodzi z lat 30. ubiegłego stulecia. Wówczas dzieło znajdowało się w walijskim Caernarfon w kolekcji Lorda Newborough. Przypuszcza się, że wcześniej mogło być własnością sir Thomasa Wynna (1736-1807) – pierwszego Lorda Newborough, który najprawdopodobniej pozyskał je w trakcie pobytu w Toskanii. W połowie lat 30. XX w. portret trafił do londyńskiego handlarza sztuki, a następnie w ręce prywatnego kolekcjonera. Dopiero 40 lat później obraz kupił deweloper budowlany i miliarder Sheldon Solow.
Młodzieniec trzymający medalion należy do nielicznych przykładów portretowego malarstwa w oeuvre Botticellego. Dzieło można porównać z Portretem młodego mężczyzny z medalem (medal przedstawia Kosmę Medyceusza Starszego), datowanym na połowę lat 70. XV w., który znajduje się w zbiorach Galerii Uffizi.
Podczas gdy tożsamość sportretowanego mężczyzny pozostaje niepotwierdzona, trzymane przez niego tondo z przedstawieniem świętego rozpoznano jako faktyczne dzieło, przypisywane sieneńskiemu artyście Bartolomeo Bulgariniemu, aktywnemu w okresie trecenta.
Malowidło pochodzi z najbardziej znaczącego okresu w twórczości Sandra Botticellego. Ostatnie trzydziestolecie XV w. to czas, w którym artysta prowadził własną pracownię, wykonując obrazy na zamówienie zamożnych florenckich rodów – głównie Medyceuszy. Wtedy właśnie powstawały najbardziej rozpoznawalne prace malarza, takie jak Wiosna oraz Narodziny Wenus.
Zaproponowaną przez Sotheby’s cenę ustalono na podstawie dogłębnej ekspertyzy oraz subiektywnej analizy portretu, a także poprzez porównanie cen innych sprzedanych obrazów autorstwa Botticellego. Mimo że zasugerowana przez Christophera Apostole’a kwota znacznie przewyższa wartość dotychczas zlicytowanych dzieł renesansowego malarza, to szef działu Old Masters Paintings jest pewien swojej prognozy. Jeśli przypuszczenia Apostole’a potwierdzą się, Młodzieniec trzymający medalion znajdzie się wśród najdroższych portretów świata, obok tych autorstwa Vincenta van Gogha i Gustava Klimta.