2024-04-25
Życie i twórczość Igora Mitoraja to historia na wskroś będąca gotowym scenariuszem filmowym. Gdyby takowy powstał, zapewne poza charyzmatycznym głównym bohaterem, niebanalną fabułą pełną przełomowych wydarzeń drugiej połowy XX wieku, urzekłby nas pięknem ukazanych w nim lokacji. Nie da się opowiedzieć o życiu tego wybitnego rzeźbiarza bez zaglądania do paryskich pracowni, spacerowania po krakowskim rynku czy wygrzewania się w słońcu włoskiego miasteczka Pietrasanta.
„Moje miejsce na ziemi”
Igor Mitoraj był renomowanym, polskim rzeźbiarzem. Jego twórczość była inspirowana starożytną sztuką i mitologią, w szczególności tą grecką i rzymską. Jego rzeźby goszczą w kolekcjach w Paryżu, Rzymie, Mediolanie, Lozannie, Londynie, Krakowie, Warszawie.
Urodził się 26 marca 1944 r. w niemieckiej miejscowości Oederan. Matka rzeźbiarza przebywała tam na robotach przymusowych. W pobliżu znajdował się międzynarodowy obóz jeńców wojennych, gdzie poznała francuskiego legionistę o imieniu Georges, ojca artysty. Po wojnie matka z synem wróciła do Polski. Osiedlili się w miejscowości Grojec.
Po ukończeniu Liceum Plastycznego w Bielsku-Białej, w 1963 roku, wstąpił na Akademię Sztuk Pięknych w Krakowie, gdzie studiował malarstwo pod kierunkiem Tadeusza Kantora. Mitoraj na początku bardziej odnajdywał się w malarstwie. Był zafascynowany twórczością francuskiego artysty Yves’a Kleina, powtórzył nawet w pracowni jego eksperyment z odbijaniem ciał, uprzednio zamoczonych w niebieskiej farbie, bezpośrednio na płótnie. W 1968 roku, po ukończeniu studiów na ASP w Krakowie, wyjechał do Paryża, aby studiować w Ecole Nationale Superieure des Beaux Arts.
Paryż
Agnieszka Stabro, autorka biografii artysty „Igor Mitoraj. Polak o włoskim sercu”, o paryskim życiu artysty pisała w ten sposób: "Można wymienić kilka przyczyn decyzji o opuszczeniu kraju. Dużo mówiło się, że to właśnie Kantor – który już wtedy widział, że Mitoraj jest twórcą wielkiego formatu – zasugerował mu wyjazd, tłumacząc, że Polska niewiele może młodemu artyście zaoferować. Na pewno nie bez znaczenia było i to, że ojciec Mitoraja mieszkał we Francji, zatem w Igorze mogła obudzić się potrzeba poznania biologicznego rodzica. Nie możemy też nie pamiętać o ówczesnej sytuacji politycznej. Był rok 1968, więc realia polityczne i wszystko, co działo się w Polsce, nie pozostało bez wpływu na decyzję Igora o wyjeździe z ojczyzny”.
Mitoraj swoją karierę zaczynał jako malarz i grafik, wystawiając swoje dzieła w 1976 roku podczas jego pierwszej solowej wystawę w galerii la Hune w Paryżu. To właśnie tam rozpoczęła się światowa kariera artysty.
Paryż to również miejsce, gdzie rzeźba zaczęła coraz mocniej przedostawać się do świadomości i tym samym praktyki Mitoraja. Kiedy otrzymał propozycję przygotowania wystawy dla galerii ArtCurial, wyjechał na rok, aby pracować w Pietrasanta, we Włoszech – europejskim centrum dla artystycznych odlewni brązu oraz kamieniarzy pracujących w marmurze. Tam powstały pierwsze brązy twórcy oraz pierwsze monumentalne rzeźby z białego marmuru z pochodzącego z pobliskiego kamieniołomu w Carrarze.
Pietrasanta
Ten etap życia artysty można podsumować jako idealną klamrę kompozycyjną. Igor Mitoraj początkowo jeździł do Pietrasanta regularnie, w związku z pracą artystyczną. Usytuowana u podnóży Alp Apuańskich miejscowość była legendarnym miejscem, w którym przebywał sam Michał Anioł i rzeźbił z miejscowego marmuru z pobliskiej Carrary. W 1985 roku Mitoraj podjął decyzję, aby osiąść we Włoszech na stałe. Skrupulatnie odnawiał swoją pracownię, która z czasem stała się jego prawdziwym domem, którego tak długo poszukiwał.
"Jednak ze wszystkich miast, najlepiej mi w Pietrasanta. A naprawdę na swoim miejscu czuję się tutaj, w mojej pracowni." - mówił artysta w wywiadach.
Rzeźby i rysunki Igora Mitoraja były wystawiane na 120 wystawach indywidualnych na całym świecie m.in. w Paryżu, Rzymie, Mediolanie, Lozannie, Londynie, Krakowie, w USA oraz Japonii.
Zmarł w Cornillon-Confoux we francuskiej Prowansji, w zamkowej posiadłości Château de Confoux. Został pochowany w swoim ukochanym Pietrasanta.
