2023-02-01
Cyjanotypia to technika druku fotograficznego z użyciem światła. Kluczowe dla cyjanotypii jest wykorzystanie światłoczułości soli żelaza. Efekt jaki uzyskuje się przy zastosowaniu tej techniki to niebieski monochromatyczny obraz.
Metodę cyjanotypii wynalazł w 1842 roku angielski naukowiec, sir John Herschel, który wykorzystywał ją do kopiowania notatek i rycin. Technika ta popularność zyskała jednak dopiero 30 lat później, dzięki czemu cyjanotypię zaczęto wykorzystywać do kopiowania dokumentów oraz do wykonywania kopii planów (blueprint). Cyjanotypię wykorzystywano również do tworzenia fotogramów – obrazów, które wykonywano bez użycia aparatu fotograficznego, z użyciem jedynie uczulonego papieru, na którym układano np. rośliny.
Profesjonalni fotografowie także używali niebieskich odbitek, ale ze względu na niższy kosz i łatwość ich wykonania na początku traktowano ją jako technikę niższej rangi. W latach 60. XX wieku odkryto ją na nowo jako alternatywę dla techniki żelatynowo-srebrowej. Nauczono się także tonować błękit pruski, dzięki czemu uzyskano nowe kolory odbitek, a obraz stał się bardziej trwały.
Aby uzyskać cyjanotyp należy wypłukać nienaświetloną część związku żelaza. W tej tradycyjnej technice fotograficznej, zamiast soli srebrowych stosuje się właśnie żelazo, które ma światłoczułe właściwości. Za pomocą żelazaicyjanku potasu i wody nakładanego w ciemni na papier lub inny materiał tworzy się warstwę światłoczułą, która następnie pozostawiona jest do wyschnięcia. Wówczas naświetla się papier przez bezpośredni kontakt z negatywem i działanie światła słonecznego.