2023-02-01
Hiperrealizm, nazywany również superrealizmem, wychodzi poza tradycyjnie pojmowane ramy sztuki realistycznej. Artyści tworzący prace w tym nurcie nie tylko naśladują lub odtwarzają figuratywnie rzeczywistość, ale co ważniejsze, starają się uzyskać efekt, który sprawi, że ich dzieło będzie w swojej charakterystyce bardziej realistyczne, niż żywa scena, uchwycona na fotografii.
Fotografia jest medium, z którego artyści i artystki korzystali od czasów, gdy została wynaleziona, jednak hiperrealiści zaczęli traktować ją inaczej, niż ich poprzednicy. Ogromną rolę odgrywać zaczęła percepcja optyczna i zastosowania techniczne fotografii. Powielanie informacji wizualnej zawartej w zdjęciu wraz z zastosowaniem osiągnięć technologicznych sprawiły, że dzieła te zyskały na treści i znaczeniu.
Hiperrealistyczne obrazy w dużej części cechują się iluzorycznością, która częściowo oddala je od rzeczywistości, kreując przestrzeń z elementami świata niedostrzegalnymi dla ludzkiego oka. Skupienie się na detalach, takich jak kształt, faktura oraz gra światła i cieni tworzy przerysowaną kompozycję, zwielokrotniającą efekt realności. Złudzenie optyczne oddaje również niepewność zmechanizowanej nowoczesności oraz jej metaforyczny wymiar, który może być uchwycony jedynie na płótnie.
Prace hiperrealistów, zarówno obrazy jak i rzeźby, inspirowane są codziennością. Tematyka uwzględnia martwą naturę, krajobrazy czy portrety, które mogą rezonować z sytuacją społeczną, kulturową oraz polityczną. Hiperrealistyczne dzieła eksplorują relacje ludzi z przedmiotami codziennego użytku oraz stosunek jaki mamy do siebie nawzajem. Głębia estetycznego artyzmu łączy się więc ze szczegółową analizą związku umysłu z ciałem, transcendentalności z materialnością.
Jacob A. Pfeiffer to współczesny artysta amerykański, który maluje głównie martwą naturę, posługuje się także malarstwem iluzjonistycznym. W jego pracach, odtworzona rzeczywistość pełna jest obiektów, które wyrwane ze swoich naturalnych kontekstów, nabierają nieoczywistych znaczeń. U malarza wyraźnie widać inspirację Magrittem, tworzącym surrealistyczne kompozycje, w których relacje między obiektami także pełne były psychologicznej niejednoznaczności. Inaczej niż Pfeiffer, kanadyjska artystka Sheryl Luxenburg, swoją uwagę poświęca kobiecej postaci. Artystce zależy na realistycznym przedstawieniu kobiet będących pod wpływem intensywnych emocji, takich jak strach czy złość. Co ciekawe, wybór tematyki, wokół której porusza się Luxenburg jest ściśle związany z zawodem psychoterapeutki, w którym pracowała. Innym wartym uwagi artystą jest Denis Peterson, który technikę hiperrealizmu traktuje jako narzędzie do wprowadzenia zmian społecznych. Malarz, portretując osoby z najniższych struktur społecznych komentuje groteskowo klasizm i wynikający z nierówności społecznych tragiczny los wielu ludzi.