2024-04-23
Sztuka współczesna Afryki - Cheri Samba - jeden z najpopularniejszych afrykańskich artystów. W tym artykule chcemy przypomnieć, że dobra sztuka najnowsza powstaje nie tylko w Europie i Stanach Zjednoczonych.
Egocentryczny zachodni świat coraz częściej zaczyna dostrzegać, że sztuka to nie tylko Europa i Stany Zjednoczone. Na wartości zyskują dzieła artystów pochodzących z Dalekiego bądź Bliskiego Wschodu, Australii, Ameryki Południowej czy Afryki. Tamtejsi twórcy czerpią inspiracje z własnych tradycyjnych motywów i etosów, które zauważalnie różnią się od tych rodzimych i dobrze nam znanych, przez co jawią się nam jako tajemnicze i pociągające. Rosnąca popularność tej sztuki, możne negatywnie wpłynąć na jej oryginalność, poprzez poddanie jej znanym mechanizmom rynkowym. To, co może ją od tego uratować, to rozpowszechnianie wiedzy i świadomości na jej temat.
Cheri Samba urodził się w 1956 roku w Kinto M'Vuila (Demokratyczna Republika Konga). Jego ojciec był kowalem, a matka zajmowała się rolnictwem. W wieku 16 lat opuścił wioskę, rzucił szkołę i udał się do stolicy – Kinszasa, gdzie zaczął pracować jako malarz. Poznał tam innych artystów, takich jak Moké i Bodo, wraz z którymi (oraz ze swoim młodszym bratem Cheik Ledy), stworzył w mieście ruch artystyczny, który zjednoczyła sztuka współczesna.
W 1975 roku Samba założył swoje studio oraz został ilustratorem w magazynie rozrywkowym ,,Bilenge Info". Pracował jako malarz bilbordów i twórca komiksów, co widocznie ukształtowało jego twórczość. Jego prace przyniosły mu lokalną sławę, a wkrótce rozpoznawalność twórcy przestała być ograniczana przez mury miasta. Do osiągnięcia przez niego międzynarodowej sławy, przyczyniło się uznanie, jakim obdarzył go paryski kurator i marszand André Magnin, który szukając interesujących artystów mających wziąć udział w wystawie „Magiciens de la terre”, poznał Sambę w stolicy Konga. Cheri wywarł olbrzymie wrażenie w Paryżu i został obwołany najważniejszym malarzem z Konga. Mimo światowej sławy wrócił do Kinszasy - źródła jego inspiracji i stamtąd wciąż tworzy swoje dzieła.
Główna tematyka dzieł artysty nawiązuje do zagadnień społecznych, ekonomicznych, politycznych i kulturowych oraz życia codziennego Kinszasy. Porusza problematykę tradycji, AIDS, seksualności itp. Bardzo często umieszcza w obrazach samego siebie, by wykorzystać popularność swojego wizerunku dla nagłośnienia przekazów, jakie zawiera w swojej twórczości.
Sztuka współczesna Afryki to niesamowita twórczość, którą nie tyle, ile można, ale należy odkryć. Dlatego serdecznie polecam fascynujące trzy materiały video, w których Cheri Samba sam opowiada o swojej historii i pracy: https://www.youtube.com/playlist?list=PLiFbXVhb3POVGoJ6OD1ZitKuBO97947eP.