2023-02-01
Sztuka abstrakcyjna to taka, w której nie zaobserwujemy tego, co występuje w rzeczywistości. Inaczej niż w sztuce figuratywnej, w abstrakcji nie spotkamy form przypominających ludzi, zwierzęta czy przedmioty. Abstrakcjonizm to układ linii, kształtów, plam i barw, który tworzy odrębny świat przedstawiony.
Termin „abstrakcja” wywodzi się z łacińskiego abstractio, oznaczającego „oderwanie”, które odnosi się do odejścia od malarskiej tradycji mimesis – naśladowania rzeczywistości. W sztuce abstrakcyjnej to nie obiekty, które odnajdziemy w rzeczywistości składają się przedstawienie tematu dzieła, lecz różnorodne środki wyrazu, takie jak barwa, różnica (kolorystyczna lub wielkościowa) elementów, natężenie światła względem cienia czy rytm. Mogą one nawiązywać do świata, który znamy lub do koncepcji w nim występujących, przybierają jednak nową formę, która nie przypomina wizualnie tego, co realne.
Choć abstrakcja to jeden z pierwszych w historii sposobów ekspresji artystycznej ludzi, abstrakcjonizm jako nowy nurt w malarstwie wyłonił się dopiero pod koniec XIX wieku. Artyści i artystki zainspirowani postępującą rewolucją technologiczną i naukową poszukiwali nowych środków wyrazu, które pozwoliłyby im odzwierciedlić te zmiany w sztuce. Abstrakcjoniści zrywając z tradycją skłonili się ku całkowitej swobodzie twórczej, często opartej na głębokich filozoficznych rozważaniach.
Twórcą, którego uznaje się w historii sztuki jako pierwszego, który świadomie stworzył dzieło abstrakcyjne jest Wassily Kandynsky, a obiekt, o którym mowa to „Akwarela abstrakcyjna” z roku 1910. Za pierwszą twórczynię abstrakcji uznaje się z kolei szwedzką artystkę Hilmę af Klint, która obrazy pełne organicznych figur, spirali i kształtów geometrycznych malowała już 4 lata przed rosyjskim mistrzem.