2024-04-25
Jednym z najbardziej interesujących i często zapominanych segmentów rynku nieruchomości są zabytkowe domy, dworki i pałace. Jest to sektor oferujący wąski wybór historycznych parceli, których dzieje definiują charakterystykę danego miejsca i realnie przekładają się na jego wartość i przyszły potencjał. Na polskim rynku zabytkowa zabudowa dostępna na sprzedaż to przede wszystkim pałace i dworki. Niegdyś służyły one szlachcicom jako eleganckie mieszkania lub wakacyjne posiadłości. Wśród zachowanych budynków historycznych znajdziemy również domostwa ziemian, zazwyczaj położone przy polach uprawnych. Gdy te wyjątkowe i rzadkie parcele zostają wystawione na sprzedaż, potencjalni nabywcy powinni być świadomi odpowiedzialności wiążącej się z takim zakupem. Jakie wyzwania stawiają przed swoimi właścicielami zabytkowe nieruchomości? Dlaczego posiadanie ruin może być dochodową inwestycją?
Historyczne dworki i pałace przyciągają swoją unikalnością i charakterystycznym stylem, niespotykanym w dzisiejszym nowoczesnym budownictwie. Zwolennicy tradycyjnej architektury z pewnością docenią estetyczne walory zabytkowych domów, których oryginalna forma jest dodatkowo chroniona przez Ministerstwo Ochrony i Dziedzictwa Narodowego. Inwestycja w posiadłość wpisaną do rejestru zabytków wiąże się z nieustanną współpracą z konserwatorem. Remont czy przebudowa takiego miejsca są zawsze zależne od decyzji konserwatora zabytków, która nie zawsze pokrywa się z wizją właściciela. Z drugiej strony, eksperci nadzorujący zmiany wprowadzane przez prywatnych inwestorów zapobiegają nadmiernym ingerencjom w dwory i pałace, które pozostają architektonicznymi nośnikami polskiej historii. Kupno zabytkowej nieruchomości to zobowiązanie do pielęgnacji i utrzymania dawnych wartości parceli, jak najlepszego zabezpieczenia przestrzeni oraz prowadzenia prac restauratorskich przy elementach zagrożonych uszkodzeniem. Mimo dodatkowych obowiązków związanych z posiadaniem takiej parceli inwestorzy wciąż podejmują wyzwanie, jakim jest opieka nad historycznym budynkiem. Niekiedy główną motywacją do włożenia pieniędzy w konserwację jest emocjonalna więź z miejscem. Na polskim rynku nieruchomości zabytkowych znajdziemy przede wszystkim budynki z XIX wieku, przywołujące na myśl czasy romantyzmu – epoki szczególnie naznaczonej patriotyzmem i walką o lepszą ojczyznę. Utrzymywanie takiego zabytku to inwestycja w polskie dziedzictwo, a poznawanie i rozpowszechnianie dziejów danego miejsca jest aktem patriotyzmu, przyczyniającym się do rozwoju wiedzy na temat polskiej szlachty czy ziemiaństwa. Na właścicielach historycznych domów ciąży duża odpowiedzialność, zarówno finansowa jak i merytoryczna. Jednak utrzymanie i konserwacja dworku czy pałacu daje nie tylko satysfakcję wewnętrzną związaną z opieką nad kawałkiem polskiej historii. Poprzez właściwe wykorzystanie parceli możemy również otrzymać realny zysk finansowy z inwestycji.
Nieruchomości zabytkowe niosą za sobą potencjał użytkowy, którym zwykłe domy zwyczajnie nie dysponują. Ze względu na swój historyczny charakter dworki i pałace mogą dziś służyć nie tylko jako miejsca zamieszkania, ale także jako muzea czy hotele. Niejednokrotnie odrestaurowane zabytki zdobywają nową funkcję wyznaczoną przez właścicieli. Jeżeli zakupimy parcele posiadającą szczególną historię, a dodatkowo mamy dostęp do interesującej dokumentacji czy rekwizytów reprezentujących dzieje danego terenu i związanych z nim postaci, to możemy poważnie rozważyć przekształcenie obiektu (lub jego fragmentu) na muzeum. Prawdopodobnie taka funkcja obiektu nie przyniesie wysokich zysków, ale pozwoli właścicielowi na kontakt z osobami zaciekawionymi historią miejsca, pogłębianie wiedzy o zakupionym domu i odkrywanie kolejnych faktów o zabytku. Zdarza się, że nieruchomości zabytkowe zostają zaadaptowane do funkcji pensjonatu czy hotelu. W XIX-wiecznych pałacach pojawiają się recepcje, restauracje i pokoje gościnne. Turyści chętnie nocują w budynkach naznaczonych historią, którą wciąż widać w architekturze i elementach wystroju wnętrza budynku. Z kolei mniejsze obiekty, takie jak ziemiańskie dworki, można wykorzystać jako miejsca zamieszkania – dla siebie lub na wynajem. Wszystko zależy jednak od stanu zachowania domu i możliwości doprowadzenia do niego współczesnych udogodnień, na przykład kanalizacji. Decyzja o zakupie historycznej nieruchomości otwiera przed właścicielem całe spektrum funkcji i perspektyw na rozwój budynku. Wybierając posiadłość, warto zastanowić się, jaki będzie przyszły użytek miejsca, skoro musimy dbać o przeszłe wartości.
Przed zakupem zabytku należy wykonać serię działań, które pomogą w dokonaniu selekcji i wyborze właściwej nieruchomości. Ilość historycznych pałaców i dworków na rynku jest mocno ograniczona, należy więc pozostać dość elastycznym w swoich ogólnych pragnieniach dotyczących charakterystyki parceli. Na początku ustalmy nasze własne możliwości. Oznacza to oczywiście określenie dostępnych środków finansowych (na sam budynek oraz na późniejszy remont i konserwacje), założenie, jaką funkcję będzie pełnić nasza posiadłość oraz wskazanie rejonu, w którym chcielibyśmy znaleźć nieruchomość. Gdy znamy już nasze cele i zdolności, przeprowadźmy samodzielne badanie rynku. Sprawdzenie wystawionych na sprzedaż zabytków w sieci i porównanie ofert z naszymi zamiarami może uświadomić nam, jakie są nasze realne szanse na tego typu zakup. W samej transakcji pomoże nam agencja nieruchomości pośrednicząca w sprzedażach zabytków. Jeżeli jednak zdecydujemy samodzielnie dążyć do nabycia budynku historycznego, wyjątkowe parcele zabytkowe znajdziemy na aukcjach prowadzonych przez pośredników i domy aukcyjne. Ze względu na skromną ilość dostępnych dworków i pałaców na rynku, właściciele wybierają najkorzystniejszą dla nich formę sprzedaży, czyli „kto da więcej”. Licytacja pokazuje skalę zainteresowania danym obiektem, ale jest także reprezentacją przyszłości planowanej przez nas inwestycji. Jeżeli planujemy sprzedaż posesji z zyskiem, wystawienie jej na aukcję z pewnością pozwoli nam uzyskać najlepszą cenę.
Departament Nieruchomości zabytkowych Artbidy oferuje sześć wyjątkowych posiadłości:
Folwark z zabytkowym dworem z XVIII wieku – znajduje się na Dolnym Śląsku, ma powierzchnię 47 ha, a charakteryzuje go rzadko spotykana ogólna spójność całego założenia folwarcznego. Główny budynek posesji, czyli romantyczny dwór, jest jedynym budynkiem wpisanym do rejestru zabytków, co znacznie ogranicza potencjalne zaangażowanie konserwatora zabytków w ewentualną renowację.
Zespół pałacowo-folwarczny z XIX wieku – mieści się w województwie kujawsko-pomorskim. W 1912-1914 roku pałac został przebudowany według projektu architekta Rudolfa Świerczyńskiego. W 1986 roku miejsce zostało wpisane do rejestru zabytków.
Zabytkowy dom w Dolinie Bobru z 1900 roku – dolnośląski dom na wzgórzu, otoczony naturą i urzekającymi widokami. Przestrzeń budynku została zaaranżowana pod hotel butikowy, więc zabytek już przybrał nową funkcję.
Willa Hansenklevera z końca XIX wieku – dom na działce o powierzchni 7733 m2 w Łodzi. Aktualnie trwa jego renowacja.
Klasycystyczny dwór Nekandów z początku XIX w. – posesja znajduje się w Rychłocicach (województwo łódzkie). Dwór postawiono na skarpie na terenie parku (6,43 ha) w okolicy rzeki Warty. Stan zachowania budynku wskazuje na konieczność remontu.
Zespół magazynów zbożowych w Sławnie z 2. połowy XIX wieku – wpisane na listę zabytków, ceglane budynki, służące niegdyś jako magazyny na zboże, dziś czekają na nowego właściciela i remont – obiekt posiada pozwolenie na budowę oraz gotowy projekt przebudowy.
Jeżeli jesteś zainteresowany oferowanymi przez nas nieruchomościami zabytkowymi, skontaktuj się z naszymi ekspertami, którzy odpowiedzą na wszelkie pytania i pomogą w przeprowadzeniu transakcji.
